قسمت اول
علت را شناسایی کنید و هزینه را به حداقل برسانید.
این موضوع یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که به طور مداوم متخصصین فلکسو را آزار داده است. حتی انتخاب یک عنوان ساده کار مبهمی است زیرا تمایز بین “پله کردن”، “رد دنده” و “رگه شدن” ترام سخت است. تلاش برای انتخاب عنوان مناسب برای این مشکل رایج، اغلب منجر به تشخیص نادرست می‌شود. حتی پس از “شناسایی صحیح” ناامیدکننده‌تر به نظر می‌رسد چرا که گویی این مشکل، یک سیبل متحرک است. امروز اینجاست، فردا ناپدید شده و چندی بعد دوباره برگشته است.
دلایل احتمالی این نقص‌ها و گزینه‌های مربوطه برای حل‌وفصل بسیار است، بنابراین این مقاله در سه قسمت پوشش داده خواهد شد. در هر مقاله، اطلاعات بیشتری برای کمک به شما در شناسایی، اندازه‌گیری، تشخیص صحیح و در نهایت اقدام برای به حداقل رساندن یا از بین بردن این مشکل چاپی، ارائه خواهیم داد. در بعضی موارد ممکن است راه حل تغییر در طراحی یا روش انجام کار باشد، در حالی که سایر دلایل اصلی را می‌توان با تغییر در محصول یا تغییرات در مواد اولیه برطرف کرد و گاهاً برخی از آنها نیاز به تغییرات مکانیکی یا ابزاری دارند.
تشخیص این مشکلات بسیار ساده است و می‌توانید با استفاده از با ارزش‌ترین ابزار خود، یعنی “چشم ” آن را انجام دهید. از نواحی چاپی که دارای تصویر یا طیف ترام هستند می‌توان برای شناسایی مشکل که منجر به ایجاد بخش‌های روشن و تاریک یا نوارهایی که در کل عرض جنس چاپی پدیدار شده‌اند، استفاده کرد. نام‌های رایج برای این مشکلات چاپی راه‌راه شدن (Banding)، رد دنده (Gear Marks)، پله کردن (Chattering) می‌باشد. این طرح‌های شبیه به هم اغلب به مشکلات دنده، طراحی آماتور آبجکت‌های ترامه و لرزش در تیغه Doctor Blade باز می‌گردد. در حالی که این تشخیص‌ها غالباً منطقی بوده و استناد می‌شوند اما ساخت کلیشه، مواد مصرفی اولیه، قطعات ماشین چاپ و حتی عناصر طراحی نیز می‌توانند علت بوجود آمدن این نوع مشکلات چاپی باشند.
جهت تشخیص این مشکل، ابتدا باید مطمئن شویم که تشخیص صحیح است. آیا مشکل چاپ “Gear Marks”، “Gear Chatter” و یا “Barring/Banding” است؟ در ادامه مقاله به هر یک از این موارد خواهیم پرداخت. در این مرحله از فرآیند، فقط به دنبال شناسایی مشکل با استفاده از ابزارها و مشاهدات ساده هستیم. با تعریف برخی از تفاوت‌ها در این موارد شروع می‌کنیم:
Banding یا Barring (راه‌راه شدن) به صورت نوارهای روشن و تاریک در نواحی تون‌پلات و به ویژه در آبجکت‌های ترامه طرح و تصاویر به نظر می‌رسد و به صورت عمود بر جهت حرکت جنس چاپی و در سراسر آن قرار دارد. راه‌راه شدن می‌تواند نتیجه‌ی تنظیم نامناسب گام دنده‌ها یا فرسودگی آنها باشد، اما به طور معمول ارتباطی با فاصله “دندانه‌ها” ندارد، بلکه جهشی است که در اثر سایش یا موازنه‌ی مکانیکی آنها ایجاد می‌شود. در بعضی مواقع، این مشکل دقیقاً در محل مشابه و با هربار گردش سیلندر فشار بطور مکرّر ایجاد خواهد شد. رایج‌ترین روش عیب‌یابی Banding، می توان به سیستم انتقال مرکب، از جمله پمپاژ و مشکلات تیغه Doctor Balde اشاره کرد. این رده‌ها غالباً به دلیل قطع جریان مرکب در عرض جنس چاپی ظاهر می‌شود و نتیجه‌ی “عدم تماس کلیشه و سیلندر فشار” بطور ناپیوسته است. علت اصلی این مشکل اغلب به وضعیت تعادل سیلندر و (گاهی “یا”) طراحی آبجکت‌های ترامه چاپی بستگی دارد.
“رد دنده” معمولاً دارای الگویی تکراری است که با دنده محرّک سیلندر چاپ یا Servo Motor هماهنگ است. اگر قُطر گام یک دنده dp10 با واحد (diametral pitch) باشد، “الگوی روشن و تاریک” هر ۰/۳۱۴۱۶ اینچ (یک دهم عدد پی) تکرار می‌شود. اگر محیط گام دنده cp1/4 با واحد (circumferential pitch) باشد، “الگوی تاریک و روشن” هر ۱/۴ اینچ تکرار خواهد شد. در صورت تنظیم نادرستِ گام ممکن است صدای چرخ‌دنده را بشنوید. همچنین ممکن است تغییر شکل و تیز شدن لبه‌‌ی دندانه‌های چرخ‌دنده محرّکِ سیلندر چاپ را به وضوح مشاهده کنید. این مشکل در همه‌ی تکرارهای چاپ ایجاد می‌شود. این تصوّر غلط است که در صورت استفاده از Servo Motor، مشکل رد دنده به وجود نمی‌آید! اصلاً اینطور نیست. اگرچه ممکن است از سرعت چرخ دنده‌های داخلی موتورهای محرّک مطلع نباشید، اما یک الگوی مکرّر مشاهده خواهید کرد که فاصله‌ی بین تکرار الگوی روشن و تاریک ثابت خواهد بود.
مشکلاتی مانند رد دنده، پله شدن و موارد مربوط به چرخ‌دنده از جمله مشکلاتی هستند که به راحتی شناسایی می‌شوند. چرخ دنده‌ها برای عملکرد در کنار هم به فضای کمی بین دندانه‌هایشان نیاز دارند تا بتوانند به طور صحیح با روغن‌کاری کافی کار کنند. دندانه‌های چرخ‌دنده باید مرتباً بررسی، تمیزکاری و روغن‌کاری شوند. “سایش” اغلب در بالای دندانه باعث بوجود آمدن لبه‌های تیز می‌شود. ساییدگی بر میزان فاصله بین دندانه‌های چرخ‌دنده تأثیر می‌گذارد. “پس زدن” که شیب دنده نیز نامیده می‌شود شرایطی است که در آن فضای بین دندانه‌های چرخ‌دنده افزایش یافته است. این امر معمولاً به دلیل عدم هماهنگی دنده‌ها یا ساییدگی آنها ایجاد می‌شود. “پس زدن” باعث ایجاد لرزش شده و پرش کلیشه را افزایش می‌دهد که به طور معمول بیشتر در تصاویر و آبجکت‌های ترامه به وضوح دیده می‌شود.
سیلندر فشار، سیلندر کلیشه و آنیلوکس باید دقیقاً با همان سرعتی که جنس چاپی در حال حرکت است بچرخند. حتی اگر یک دنده از “قُطر گام” جا بماند باعث چرخش سیلندر مربوطه با سرعت کمتر می‌شود. در این حالت ممکن است اپراتور چاپ صدای چرخ‌دنده را بشنود. عکس این موضوع نیز اتفاق میافتد یعنی اگر یک دنده از “قُطر گام” جلو بزند سیلندر با سرعت بیشتری می‌چرخد. CFD یا قُطر کاملِ سیلندر چاپ باید کاملاً با قطر دنده مورد استفاده برای رانش آن مطابقت داشته باشد (این مطلب در مورد ماشین غیر سروو صحت دارد). ناهماهنگی قُطر گام‌های سیلندرها باعث ایجاد عدم هماهنگی در سرعت می‌شود که به معنی لرزش است و در نتیجه باعث ایجاد فشار ناپیوسته می‌شوند. این اتفاق موجب مشکلاتی با عنوان ترام‌های کش آمده، پله شدن، رد دنده و سایش کلیشه روی نمونه چاپی ظاهر می‌شود.
در مورد ماشین‌آلات گیِرلِس (بدون دنده) نیز “پله شدن” ایجاد می‌شود، چه در ماشین محرّک مستقیم ( Direct Drive) و چه ماشین‌آلات Servo Motor. مشکل سایش دنده‌ها وقتی در محرّک مرکزی ایجاد شود لرزش و پله شدن به Servoها منتقل می‌شود. شاید چرخ‌دنده‌های آسیب دیده را نبینید اما این واقعیت امر است.
