طول عمر استاندارد کلیشه های فتوپلیمر چه مدت باید باشد ؟ جمله بالا، همیشه یکی از سوالات پر تکرار چاپ فلکسو بوده و هست. در این مقاله قصد داریم به عوامل موثر در فرسودگی زود هنگام و در نتیجه کاهش طول عمر کلیشه بپردازیم . در ذیل میخواهیم چند نمونه از مشکلات رایج کاهش طول عمر کلیشه را بررسی کنیم. پس با ما همراه باشید:
- مرکبهای غیراستاندارد
- حلالها
- فشار چاپ
- سیلندرهای چاپ
- اجناس چاپی
- شستشو و نگهداری کلیشه
مرکب های غیر استاندارد: کلیشه های فتوپلیمر فقط در مقابل انواع خاصی از حلال های مورد استفاده در مرکب ها و تمیز کننده ها مقاوم هستند. استفاده از مرکب هایی با حلال نا مناسب با غلظت بالا ، باعث ایجاد تورم و ترک خوردگی بر سطح کلیشه می شوند. مرکب هایی که پیگمنت یا رنگدانه های زیادی دارند و پایه آب هستند باعث فرسودگی زودهنگام کلیشه می شوند. مرکب ممکن استروی سطح کلیشه یا سیلندر آنیلوکس خشک شود و یکی از دلایل خشک شدن سریع مرکب، پایین بودن pH آن است که بعد از خشک شدن مرکب روی سطح کلیشه، پوسته پوسته شده و همانند رنده باعث سایش سطح کلیشه خواهد شد.
حلال ها: ترک برداشتن سطح کلیشه در فصل تابستان بسیار رایج تر از زمستان است. به این دلیل که دمای محیط در طول فصل تابستان تغییرات زیادی دارد و فاکتور های زیادی به به وجود می آید که منجر به تسریع در ترک خوردن سطح کلیشه های فتوپلیمری می شود. در طول این فصل، کلیشه هایی که با مرکب های غلیظ تر و با رنگدانه بیشتر در تماس هستند متورم شده و به مرور ترک برمی دارند. رایج ترین عنصر تسریع کننده ترک برداشتن سطح کلیشه، استفاده از مرکب ها و حلال های حاوی مقادیر زیاد استات است. بسیار از افرادی که صنف فلکسو فعالیت دارند به دور از توصیه ی کلیشه سازی ها از حلال ها و پاک کننده های بسیار قوی استفاده میکنند که باعث خوردگی کلیشه می شوند. مرکب هایی که در فصل تابستان برای کلیشه ها مشکل ایجاد میکنند، در زمستان بدون مشکل قابل استفاده هستند.
فشار چاپ: یکی دیگر از مهمترین عوامل خوردگی سطـح کلیشه، فشــــار میان سیلندر آنیلوکــس، کلیشه و جنس چاپی است. برای کاهش اصطحکاک و همچنین افزایــش طول عمر کلیشه ها، فشار چـاپ باید در استانــداردترین حالت ممکن قرار گیـرد که در اصطلاحات چاپ از آن با نــام “Kiss Print” یاد می کنند.
سیلندرهای چاپ: یکی از مهمترین فاکتور های کاهش ساییدگی سطح کلیشه و همینطور کیفیت چاپ بالا، شرایط استاندارد سیلندرهای چاپ است. بیشتر تولید کنندگان سیلندرها تلورانس TIR (Total Indicate Runout) 0/00025 را برای محصولات خود در نظر دارند. TIR بیش از اندازه ممکن است منجر به ایجاد فشار مضاعف در بخشی از کلیشه شده و در نتیجه باعث ساییدگی شود. تنظیم سیلندرهای چاپ در تلورانس TIR مشخص شده می تواند به افزایش طول عمر کلیشه و همینطور بهبود کیفیت چاپ کمک شایانی کند.
اجناس چاپی: از عوامل مهم دیگر کاهش دهنده طول عمر کلیشه، می توان به جنس های چاپی ساینده اشاره کرد.
شستشو و نگهداری کلیشه: کلیشه های فتوپلیمری بلافاصله بعد از اتمام امر چاپ، باید توسط شوینده های استاندارد و سازگار، با استفاده از برس های نرم مخصوص به خوبی شستشو داده شده و به خوبی تمیز شوند. برس ها و تمیز کننده های ساینده هم می توانند از عوامل ساینده سطح کلیشه باشند. بعد از چاپ، نباید اجازه داد مرکب بر روی سطح کلیشه خشک شود، چون هرچه زمان بگذرد مرکب خشک تر شده و تمیز کردن آن دشوارتر می شود و هنگام خم شدن کلیشه باعث آسیب و ترک خوردن سطح کلیشه می شود. همچنین از کلیشه ها باید در برابر نور محافظت شود و همینطور از قرار گرفتن آن در مقابل نور رشته ای یا فلئورسنت سفید، نور پنجره یا نور مستقیم خورشید، باید جلوگیری شود. نور نیز می تواند باعث ترک برداشتن سطح کلیشه شود. کلیشه ها را در نزدیکی منابع گرمایی یا مناطقی که غلظت ازون بالاست قرار ندهید. کلیشه های استفاده شده و تمیز شده را، روی سیلندر یا اسلیو و یا به صورت ایستاده و آویزان شده مابین لایه های محافظ کاغذی قرار داده و انبار کنید. شاید روش های مناسب حمل و نگهداری کلیشه ها اطلاعات جدیدی نباشند، اما رعایت صحیح موارد ذکر شده، از مهمترین عوامل افزایش طول عمر کلیشه های فتوپلیمری می باشند. از میزان حلال های قوی مطلع باشید. کلیشه ها را بلافاصله بعد از چاپ با حلال های استاندارد و مناسب تمیز کنید و بعد از تمیز کردن آن به کلیشه ها فرصت دهید تا کاملا خشک شوند، سپس آنها را در پاکت، کشو یا اگر چسبانده شده است، به وسیله پوشش استوانه ای یا کیشه ی مشکی بپوشانید و لبه های آن را مهر و موم کنید.
همیشه کلیشه ها را دور از نور و گرمای مستقیم نگهداری کنید. همینطور، پوشاندن کلیشه ها با اسپری های محافظ در برخی موارد می تواند از ترک برداشتن و آسیب رسیدن به آنها جلوگیر کند.