همانطور که از نامش پیداست باعث چاق‌تر شدن نقاط چاپ میشود. نتیجه‌ی چاپی که دچار مشکل چاقی در ترام‌ها است تیرگی در نواحی روشن‌تر یا پُرشدگی در نواحی تیره‌تر است. این مشکل دلایل متعددی دارد که برطرف کردن آن نیازمند زمان و هزینه زیادی نیست.
چه عواملی باعث به وجود آمدن Dot gain میشود؟
- فشار بسیار بالا در چاپ
- تاب داشتن اسلیو چاپ یا نوسان در ضخامت کلیشه
- غلظت نامناسب مرکب
- حجم برداشت نامناسب مرکب توسط سلول آنیلوکس
- خرابی یا فرسودگی ماشین چاپ
- غوطه‌ور شدن ترام‌ها در سلول‌های آنیلوکس
- کثیف بودن سیلندر فشار یا کلیشه‌ی چاپ
- ضخامت نامناسب چسب کلیشه و عدم نصب صحیح آن
- فشار بسیار بالا در چاپ
چاپ فلکسو یک فرآیندی است حساس به فشار! تنظیم صحیح فشار در حل بسیاری از مشکلات چاپی مؤثر است. یکی از دلایلی که باعث ایجاد چاقی ترام میشود فشار زیاد بین آنیلوکس و کلیشه، کلیشه و جنس چاپی و یا هر دو است. کاهش فشار، یکی از عواملی است که می‌تواند در رفع مشکل Dot gain مؤثر باشد.
- تاب داشتن اسلیو چاپ یا نوسان در ضخامت کلیشه
تغییر شکل ظاهری و اخلال در کارکرد صحیح نتیجه‌ی نگهداری نامناسب اسلیوها و کلیشه‌ها است. همچنین عدم شستشوی به موقع و بی‌توجهی به مرکب خشک‌شده، حلّال و مواد پاک‌کننده روی سطح کلیشه و اسلیو در دراز مدت آنها را دچار خوردگی و تغییر حالت خواهد کرد که نهایتاً موجب به وجود آمدن مشکل چاقی ترام در چاپ میشود.
- غلظت نامناسب مرکب
غلظت، ناروانی یا ویسکوزیته‌ی مرکب به مقاومت آن در مقابل جاری شدن گفته میشود. برای درک بهتر می‌توانید به تفاوت حرکت آب و روغن موتور فکر کنید. احتمال اینکه مرکب به راحتی روی سطح چاپی حرکت کند در غلظت بالا کم و در غلظت پایین زیاد است. بنابراین اگر با Dot gain مواجه شدید ممکن است به دلیل کم شدن غلظت مرکب باشد. کنترل و بازبینی آب / الکل و یا بررسی نوع حلّال در تنظیم غلظت مرکب مؤثر است.
- حجم برداشت نامناسب مرکب توسط سلول آنیلوکس
یکی از شایع‌ترین دلایل ایجاد مشکل چاقی ترام، حجم زیاد مرکب روی سطح کلیشه است که توسط آنیلوکسی با حفره‌های عمیق به آن منتقل شده و نهایتاً با افزایش زیادی روی جنس، چاپ میشود. دقت در انتخاب آنیلوکس جهت کنترل میزان انتقال مرکب می‌تواند به حل این مشکل کمک کند.
- خرابی و یا فرسودگی ماشین چاپ
چنانچه می‌دانید کارکرد ماشین‌های چاپ فلکسوگرافی شبیه به موتور وسیله‌های نقلیه است و ماشین‌آلات مکانیکی در طول زمان دچار فرسودگی می‌شوند. دنده‌‌ی سیلندر یا شَفت خراب می‌تواند روی چگونگی تماس کلیشه و جنس چاپی تأثیرگذار باشد. فشار بیش از حد ممکن است ناشی از نا‌هم‌ترازی دنده‌ها بوده و به طبع باعث مشکلاتی مانند چاقی ترام شود. دیگر مشکلاتی که ممکن است به دلیل فرسودگی ماشین چاپ ایجاد شوند، عبارتند از:
- رد دنده (Gear Mark)
- کچلی در چاپ (Skip Out)
- عدم رجیستری (Misregistration)
- پل زدن (Bridging)
- پرشدن (Filling in)
- چاپ ابر و بادی (Pinholing)
- چاپ کثیف (Dirty Printing)
برای جلوگیری از چنین مشکلی، به طور مداوم ماشین چاپ را کنترل و بازرسی کنید و از انجام تعمیر و نگهداری‌های دوره‌ای غافل نشوید. ضمناً به طور منظم کلیشه‌ها و اسلیوها را تمیز و از آنها مراقبت کنید.
- غوطه ور شدن ترام در حفره آنیلوکس
اندازه ترام روی کلیشه چاپی نباید از سلول آنیلوکس کوچک‌تر باشد، در غیر این صورت ترام به درون حفره‌ی آنیلوکس نفوذ کرده و علاوه بر قلّه، دامنه‌ی آن نیز آغشته به مرکب میشود. این اتفاق حین انتقال مرکب به سطح جنس چاپی باعث افزایش مرکب در نقطه تماس ترام و سطح شده و نهایتاً موجب ایجاد Dot gain میشود. با مقایسه اسکرین کلیشه و آنیلوکس می‌توانید از بروز این مشکل جلوگیری کنید.
- کثیف بودن کلیشه و یا سیلندر چاپ
مواد و مرکب خشک شده روی سیلندرها و کلیشه‌های چاپی باعث ایجاد برجستگی و نوسان در سطح چاپ میشود که این موضوع موجب Dot gain خواهد شد. برای حل مشکل، اسلیوها و کلیشه‌های چاپ باید به طور منظم توسط برس های نرم و حلّال‌هایی که خاصیت خورندگی ندارند تمیز شوند.
- ضخامت نامناسب چسب کلیشه یا عدم نصب درست آن
ضخامت چسب کلیشه به طور طبیعی یکسان است اما اگر حتی یک هزارم اینچ هم ضخیم‌تر باشد می‌تواند کلیشه و مرکب را با شدت به طرف جنس چاپی هل دهد . حتی یک فشار کوچک هم کافی است تا مرکب پخش شود و چاقی ترام به وجود بیاید. دقت در انتخاب چسب با کیفیت و کنترل ضخامت آن قبل از نصب می‌تواند در جلوگیری از هدر رفتن زمان و مواد اولیه بسیار مؤثر باشد.
